高棉谚语8-9

                                                                                                   

សុភាសិតខ្មែរ

高棉谚语 8

" មនុស្សឈ្លោះគ្នាមិនគិត ទៅគិតឯស្គរកំបែកមាត់ "

有人争吵不去想，反而去想破嘴的鼓。

និយមន័យ:ត្រូវគិតដោះស្រាយរឿងធំមុនរឿងតូច។

含义：应该首先考虑解决大事，再解决小事情，即学会抓重点，抓住主要矛盾。

អត្ថាធិប្បាយ

评注

អត្ថានុរូប（本义）

" ស្គរកំបែកមាត់ " នៅពេលនេះ លោកទុកដូចជា " ករណី " តូចតាចកំបុិកកំប៉ុកធម្មតាមនុស្សឈ្លោះគ្នា ជួនកាលក៏ងាយដោះស្រាយ ជួនកាលក៏ពិបាកដោះស្រាយ ដូចជាការវិវាទបង្កឱ្យមានរបួសស្នាម ឬដឹកចូលមន្ទីរពេទ្យ។      ដូចនេះ លោកឱ្យគិតគូររឿងមនុស្សធំៗឈ្លោះគ្នាសិនសឹមទៅគិតរឿងក្មេងៗឈ្លោះគ្នា ឬរឿងចោរលួចចេក លួចមាន់ជាក្រោយ។

“破嘴的鼓”在这里是指小事，当有人争吵时，有时很好解决争端；有时却很困难，如在争吵中使人受伤或有人被送进医院。所以，这则寓言想告诉人们先考虑大人争吵的事，再去考虑孩子争吵的事或者有小偷偷香蕉、偷鸡的事情。
អត្ថប្បដិរូប（转义）
ពំនោលនេះ លោកចង់និយាយពីរឿងរ៉ាវណាដែលស្មុគស្មាញដូចជា ករណីសន្តិសុខសង្គមមានចោរកម្ម ចោរប្លន់ ឃាតកម្ម ជួញដូរមនុស្ស ការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ, បញ្ហាសាងសង់មន្ទីរពេទ្យ, សង់សាលារៀន, ស្ថាបនាស្ពាន, ផ្លូវថ្នល់ និងធារាសាស្ត្រ។ល។ បញ្ហាអស់ទាំងនេះ អាជ្ញាធរត្រូវតែគិតគូរដោះស្រាយជាមុន។

如上所述，这则寓言比喻当权机构（政府）应该首先考虑解决一些复杂的大事比如社会治安的问题：抢劫、杀人越货、人口贩卖、砍伐森林或者医院、学校、桥梁、道路、水利设施建设等等。

ឯរឿងណាដែលសន្យាបានគួរទុកដោះស្រាយទៅថ្ងៃក្រោយដូចជា ជម្លោះប្តឹងផ្តល់គ្នាពីរឿងព្រំដីប្រវែងមួយចំអាម, ពីរចំអាម និងដណ្តើមដើមត្នោតមួយដើមនៅត្រង់ព្រំដីជាដើម៕
然后再去考虑解决一些小事，如：为了一寸、两寸地而而产生的纠纷，或者在土地交界为争抢一棵糖棕树之类的小事等等。

总之，这则寓言告诉人们要学会抓重点，抓住主要矛盾，先把一些小事放下，将面前棘手的大事先解决好。

សុភាសិតខ្មែរ

高棉谚语 9

" យកអន្ទង់ទៅចំហុងនឹងផុក "

将鳝鱼放到泥坑里。

如鱼得水。

និយមន័យ:យកទៅដាក់ចំកន្លែងឱ្យរស់ជីវិត។
含义：放在可以存活的地方。
（比喻来到让自己如鱼得水的地方、适合自己的地方。）

អត្ថាធិប្បាយ

    评注        

សត្វអន្ទង់រាប់ចូលក្នុងពួកមច្ឆជាតិ វាចូលចិត្តរស់នៅក្នុងភក់និងដីល្បាប់

ណាស់។ វាពូួកែមុជត្បុលរុករុលក្នុងភក់ ដើម្បីជាជំរករស់នៅ។

鳝鱼是鱼类的一种，它十分喜欢生活在淤泥、泥泞中，他非常擅于钻入到泥泞中，并在那里栖息。         

បើគេយកវាទៅចំហុងនឹងភក់ គឺយកវាទៅជ្រមុជ ក្នុងភក់នោះ

គឺដូចជាវាទៅឱ្យរស់នៅយ៉ាងសុខស្រួលក្នុងទីសុវត្ថិភាពរបស់វា។

如果人们把它放入泥坑里，任其潜入泥土间，如同将它放到它觉得非常舒适、安全的地方。

អត្ថប្បដិរូប（转义）
ក្នុងន័យនេះ លោកធ្វើការប្រៀបធៀបទៅនឹងបុគ្គលិកម្នាក់ ដែលត្រូវនាយចៅហ្វាយខឹង ឬស្អប់ក៏ផ្លាស់ឱ្យទៅនៅឆ្ងាយដាច់ស្រយាល គឺបំណងយកទៅធ្វើ

ទណ្ឌកម្មសមនឹងកំហឹងចិត្តគាត់។

这则寓言用来形容如老板非常讨厌一个员工，对他非常生气，于是把他调动到偏远地方工作，以泄愤惩罚。

ប៉ុន្តែជាចៃដន្យល្អកន្លែងថ្មីនោះជាទីសុខមនោរម្យដែលអាចឱ្យគេរស់នៅបានសុខស្រួលជាងកន្លែងមុនទៅទៀត។ តួយ៉ាងដូចជា:

但是很巧的是，这个人来到这个新地方感觉如鱼得水，较之前的工作地方生活得更为舒适惬意。例如：

- បុគ្គលម្នាក់ដែលនាយចៅហ្វាយពុំសូវចូលចិត្ត ក៏ផ្លាស់ទៅនៅតំបន់ព្រៃ។

一名员工为老板所讨厌，于是老板就将他派到深山老林间工作。

- បុគ្គលិកនោះក៏កើតគំនិតថ្មី រួចក៏ឆ្លៀតនាយអាយកាប់ឈើល្អៗលក់។ មិនយូរប៉ុន្មានគេឃើញជននោះជិះឡាន និងមានជីវភាពប្រសើរជាងមុនឆ្ងាយណាស់៕

这名员工来到新工作地点后，心生一计，于是他就利用那里的优势，到处砍树去卖，没过多久，人们看到这名员工有车开，生活较之以前好得太多了。

រៀបរៀងដោយ: លី ថៃលី 柬文编辑：利泰利

翻译及编辑：BINBIN

(ដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅវចនានុក្រមសុភាសិតខ្មែរ)

（摘自高棉谚语词典）